Voor spanning zorgt de in 1976 voltooide 'Bicentennial Scenic Byway', vooral de
oversteek van de Colorado River bij Hite Crossing tussen Glen en
Cataract Canyon. Deze korte eerste ontmoeting met de Colorado, die we verderop
nog vaker zullen tegenkomen, vindt al behoorlijk dicht bij het water plaats,
want hoe geweldig de stroom ook is, van zo dicht bij krijg je haar zelden te
zien. Vanaf de Lake Powell Overlook kijk je uit over de noordelijke punt van het
gelijknamige stuwmeer.De al miljoenen jaren voortdurende en door een groot verval gekenmerkte stuwkracht van de Colorado is al lang nuttig beteugeld. Stuwdammen, kanalen en kunstmatige meren (de grootste in de VS zijn Lake Powell, Lake Mead en Lake Havasu) hebben de woeste rivier veranderd in het getemde levenselixer van het Zuidwesten. Groentevelden of golfbanen, car washes of zwembaden - het water van de Colorado maakt groen en besproeit, zuivert en verfrist, het lest de dorst en stilt de energiehonger van miljoenen in Los Angeles, Las Vegas, Denver, Phoenix of Tucson.
Zeven staten en delen van Mexico tappen haar in volgens bij verdrag vastgestelde hoeveelheden af (Californië 29 procent, Colorado 26, Arizona 19, Utah 11, Mexico 10, Wyoming 7, New Mexico 6 en Nevada 2 procent). Deze percentages gelden niet tot in de eeuwigheid, maar moeten voortdurend opnieuw worden gefundeerd. Wie spaart, wordt gestraft met kortingen. Gevolg: afzonderlijke staten kunnen slechts door middel van stuitende waterverspilling hun aanspraken overeind houden.
Ten zuiden van de brug volgt de weg trouwhartig de White Canyon, waarvan je de zijarm later in het Natural Bridges National Monument opnieuw tegenkomt als je daar wandelt. Door het water doorboord, door de hitte verweerd en door winden omwaaid: zo zijn in de loop der eeuwen ook de elegante zandsteenbruggen gevormd. De meanderende rivieren hebben de rotsen eerst uitgesleten en ten slotte doorboord.
Het cirkelvormige parcours van de Bridge View Drive, die begint bij het (op zonne-energie draaiende) Visitor Center op de meer dan 2000 meter hoge, met pijnbomen en jeneverbesstruiken begroeide mesa, verbindt de verschillende parkeerplaatsen, van waaruit je het bruggentrio kunt bereiken, dat er al zo'n 225 miljoen jaar op heeft zitten.
Via ladders dalen we steil af naar de grote, smalle Sipapu Bridge, waardoorheen volgens de mythe van de Hopi de geesten komen wanneer men wordt geboren en waardoorheen ze bij de dood weer verdwijnen. Andere trails leiden naar de logge, massale Kachina Bridge, waarbij de petrogliefen onder andere een 'kachina' tonen (lightening snake), en de sierlijke Owachomo Bridge, de oudste van de drie. Ooit zal het de eerste zijn die instort. Wees maar niet bang, de voorzorgsmaatregelen richten zich voorlopig op andere dingen: op de veldfles, op voorzichtigheid bij naderend onweer en plotselinge flash floods in de cañons. (foto's 9 t/m 13)
Dat in deze bochten van de White en de Armstrong River vroeger (2000 - 650 jaar geleden) de Anasazi woonden is onder meer te zien aan de rotswoningen, de kiva's, en de petrogliefen die men in de buurt van de paden kan zien. Datzelfde geldt voor enkele goed geconserveerde ruïnes, die als zwaluwnesten aan de steile cañonwanden hangen. Hopi hebben hier nooit gewoond, maar zij stonden het dichtst bij de Anasazi-cultuur en omdat noch de Navajo, noch de Paiute geschikte namen voor de bruggen hadden, heeft men teruggegrepen op de taal van de Hopi ter vervanging van de anglo-benamingen, die waren afgeleid van de familienaam van de ('her'-)ontdekker eind 19de eeuw.
Na de lunch in het Natural Bridges Park bemerken we dat de US191 zich, in tegenstelling tot alle highways van de afgelopen dagen, ontpopt als een vrachtwagentraject. Geen wonder, want het is nagenoeg de enige noord-zuidas in het oosten van de staat. Ten noorden van Monticello doet het natuurpanorama er overigens een schepje bovenop: terwijl zich aan weerszijden in cultuur gebracht akkerland met weidse, groene velden, stallen, schuren en tractors uitstrekt, doemt in de verte het met sneeuw bedekte massief van de La Sal Mountains op, voorafgegaan door roodachtige rotsen en eenzame, ronde heuvels.
Even later, blijkbaar geïnspireerd door de vele uithollingen in de regionale rotsarchitectuur, doemt alweer een gat in de rotsen op, ditmaal een kunstmatig. HOLE N''THE ROCK staat er op de rotswand: highway-humor. Daarover zaterdag 18 oktober meer, want nu wordt het tijd om naar Moab te gaan.
Het landschappelijke kader werkt aantrekkelijk: een ronde, groene oase, bevallig omringd door geërodeerde rode rotsplaten - een gunstige oversteek van de Colorado River. Die verleidde al in het midden van de 19de eeuw mormonenzendelingen ertoe juist hier een nederzetting te stichten, de indianen te trotseren en landbouwkundig aan de slag te gaan. Het duurde overigens nog tot 1903 voordat ze stadsrechten kregen.
Maar niet alleen vrome kolonisten hebben stadsgeschiedenis geschreven. Ook Butch Cassidy en andere ruige westernhelden lieten hier hun sporen achter - een van de redenen waarom Moab en omgeving later zo vaak het toneel werden van westernliteratuur en -films. Vele romans van Zane Grey en ontelbare Hollywoodfilms spelen in deze omgeving, zoals 'Rio Conchos', 'Indiana Jones' of 'Thelma and Louise'.
Onafhankelijk van de verzinsels wekten uraniumvondsten in de jaren 1950 de stad uit haar landbouwkundige sluimering en leidden tot een hectische mijnbouwindustrie. Maar de uranium-boom ebde al snel weg.Wat bleven waren aanzienlijke olie- en potasvoorraden.
Op bezoekers maakt het vierduizend zielen tellende stadje op circa 1300 meter hoogte aan de voet van de La Sal Mountains, op kenmerkende mormonenwijze aangelegd met grote vierkante huizenblokken met brede straten, een levendige en open indruk - volledig in tegenstelling met de voorbije stille dagen in Utahs moeder Natuur. Jeeps en mountainbikes suizen voorbij, er wordt een rubberboot opgeladen: Moab verkoopt zichzelf als trekpleister voor sportievelingen, als verhuurcentrale voor vrijetijdsspullen, vertrek- en verzamelpunt voor safari's in de off-road-wereld van de omliggende rivieren en steenwoestenijen.
De 'Jeep Capital of the World', zoals het zuidoosten van Utah wordt genoemd, is zeer in trek bij de meeste bezoekers die fitness en ontspanning proberen te combineren - fietsers, kano- en woonbootliefhebbers en jeepvrienden. Allemaal worden ze in even sterke mate aangetrokken door het netwerk van wandelpaden als door de Colorado. Tijdens de paasweek, wanneer de 'Moab Jeep Safari' plaatsvindt, gaat het er bijzonder levendig toe. Dan arriveren er honderden jeeps uit de hele VS en zetten koers naar de ontelbare mijlen jeep roads die, ooit aangelegd door prospectors of mijnbouwondernemingen, door het omliggende cañonland leiden: een stukje Amerika zonder omheiningen - doordat verreweg het grootste deel geen particulier bezit is. In de herfst, na Halloween, gaat het er met de brede banden van de mountainbikes opnieuw op los tijdens het 'Fat Tire Bike Festival'. Het sportieve jonge publiek heeft allang zijn eigen etablissementen en boetieks geopend.
En zo heeft iedereen wat, de cracks sowieso, maar ook de niet sportieven, die alleen maar lekker willen eten en/of de winkels met indiaanse kunstnijverheid of modieuze kleding weten te waarderen.