Galle en Unawatuna
Dia's D2737 t/m D2768 in dia\images\1996\19960411-12.
D2737:
De belangrijkste stad aan de zuidkust is Galle. Het oudste oriëntatiepunt
is het massieve Portugese en Nederlandse fort, dat de binnenstad omvat. Maar de
stad is misschien wel veel ouder dan het fort. Galle's ligging aan de
wereldscheepvaartroutes maakte dat het eeuwenlang een belangrijke aanloophaven
was voor de schepen die de verbindingen tussen het Midden-Oosten en het
Verre-Oosten onderhielden. De stad werd daardoor een centrum van buitenlandse
handel met een rijke, sterk kosmopolitische bevolking. De Portugezen landden
voor het eerst in Galle in 1505. Ze werden bij de achtervolging van een Moorse
specerijenvloot naar de Maladiven uit de koers geblazen. Na een aanval van de
Kandyanen op hun fort in Colombo, bouwden de Portugezen in 1589 een versterking
in Galle. In 1640 verschenen de Nederlanders voor de kust, onder aanvoering van
Willem Jacobsz. Coster. De 12 schepen van de VOC (Vereenigde Oostindische
Compagnie) zetten 2000 manschappen aan land. Na vijf dagen van felle strijd
slaagden zij erin de Portugezen te verdrijven.
D2738:
Aan de overkant van deze baai ligt Unawatuna, waar we deze drie nachten hebben geslapen.
D2739:
Links een aantal toerristen op een van de bastions die de stad omringen. Rechts
de moskee en middenvoor het wasgoed dat op het dak ligt te drogen in de felle zon.
D2741:
Er zijn hier veel hollandse namen terug te vinden: Zwart Bastion, Akersloot
Bastion (het Noordhollandse Akersloot was de geboorteplaats van kapitein
Coster), Punt Utrecht Bastion en op deze dia kijken we recht in de Leyn Baan. De
Nederlanders installeerden ook een geraffineerd afwateringssysteem, kompleet met
door bakstenen beklede ondergrondse rioolbuizen. Die werden door het getij twee
keer per dag schoongespoeld. Eeuwenlang werd het systeem verwaarloosd. Nu is er
sprake van het stelsel weer functioneel te maken.
D2742:
Een wandeling rond de wallen die het huidige Galle omringen, is een plezierige
manier om een ochtend door te brengen. De oorspronkelijke hoofdpoort lag aan de
haven en bestaat nog. Deze Old Gate draagt aan de binnenkant nog het
wapen van de Nederlandse VOC, dat wordt bekroond door een haan. Sinds 1796
prijkt aan de buitenzijde het Engelse wapen. De Main Gate werd in 1873
door de Britten in de muur gemaakt.
D2744:
Op het bordje staat dat dit een accomodatie voor reizigers is.
D2747:
Hoe het oorspronkelijke Portugese fort eruit zag, valt aan de huidige vesting
niet te zien. De Nederlanders namen de Portugese noordmuur (hier rechts op de
dia) in 1663 op in een groot bolwerk. Hierbinnen werd een tweede hogere muur
gebouwd. Tussen de twee muren liep een overdekte gang die het centrale bastion
verbond met de twee halfbastions die over zee uitzagen. Op deze dia zien we aan
de overkant van de weg het internationale cricketstadion van Galle en onder een
oefenveldje waar men altijd bezig is.
D2749:
Een van Sri Lanka's belangrijkste overblijfselen uit het koloniale tijdperk is
dit New Oriental Hotel, dat noch nieuw, noch oriëntaals is. Het gebouw
werd in 1684 gesticht om te dienen als hoofdkwartier van het Nederlands militair
gezag. Later werden er Britse troepen in ondergebracht en in 1865 werd het
verbouwd tot hotel. Het New Oriental is sinds 1902 in handen van de familie
Brohiers, vooraanstaande Dutch Burghers. Het heeft een lieflijke tuin, curieuze
slaapkamers en een grote eetzaal. De sfeer is er ouderwets koloniaal. Op de
veranda van dit hotel hebben we bij aankomst in Galle wat gegeten en gedronken.
D2750:
Binnen de muren van het fort staan verscheidene belangrijke kerken, waaronder
deze Groote Kerk of Nederlands Gereformeerde kerkzoals op het bordje
staat, de oudste protestantse kerk van Sri Lanka. De oorspronkelijke kerk werd
na de Nederlandse verovering van Galle in 1640 gebouwd op de plaats van een
Portugees Capucijner klooster. De tegenwoordige kerk is van 1755. Naar men zegt
liet de toenmalige commandeur Caspar de Jong de kerk bouwen uit dankbaarheid
voor de geboorte van een dochter. De voor- en achtergevel van de kerk zijn,
anders dan men van een puriteins godshuis zou mogen verwachten, uitgevoerd in
rijk geornamenteerd sierpleisterwerk: ronduit barok. Het interieur echter is, op
de preekstoel na, sober. De stoffelijke overschotten van begraven Nederlanders
werden in 1853 naar de nieuwe kerk overgebracht. Hun grafstenen plaveien de
vloer en aan de muren hangen rouwborden. Schuin tegenover de kerk ligt het oude
kaneelpakhuis van de VOC. In dit gebouw, dat het jaartal 1669 draagt, is sinds
1991 een scheepvaartmuseum gevestigd. Aan de afmetingen van dit pakhuis valt af
te lezen dat Galle in de 17e eeuw na Batavia de belangrijkste stapelplaats was van de VOC.
D2751:
Dit is de All Saints' Church Fort-Galle (Anglican communion) opgericht op 21
februari 1871, zoals op het bord te lezen staat.
D2752:
Wellicht heeft geen stad in Sri Lanka zoveel mooie koloniale huizen als Galle,
al raakt een deel ervan dan in verval. Hoe groot de historische waarde van deze
goed bewaard gebleven vestingsplaats is, moge blijken uit het feit dat de UNESCO
Galle in 1987 op de World Heritage List heeft geplaatst - een beschermde status
die alleen is voorbehouden aan bijzonder waardevolle monumenten.
D2755:
Na het bezoek aan Galle van gisteren hebben we een rust- en stranddagje
ingepland in Unawatuna. En dit is wellicht de beste plaats om iets te vertellen
over het gesthouse in Unawatuna waar we 3 nachten hebben doorgebracht. In een
kamer met 3 tegen elkaar staande bedden en een paar luie stoelen volledig in
plastic verpakt. Aan de voorkant een gelijkvloers balkon, een veranda dus, waar
die stoel in plastic beslist niet naar toe gesleept mocht worden want daar was
hij te nieuw voor. Achter de kamer was een halfopen badkamer waar we niet meer
konden doen dan tandenpoetsen want water kwam er niet uit het enige kleine
kraantje. Het ergste was dat er boven de bedden een klamboe hing die zeer
stoffig en vies was. We hebben Gonny in het midden laten slapen en Rianne en ik
aan weerszijden. We hadden de klamboe enigszins gespannen door de koffers naast
ons bed op de rand te zetten, zodat we dat ding niet meteen in ons gezicht
hadden. Het barstte daar van de muggen en ander ongedierte dus de klamboe was
wel nodig. Veel geslapen hebben we niet daar. Het gesthouse lag net onder de
bomen (hier niet zichtbaar) aan het strand.
D2760:
Op deze dia zijn verschillende slangenbergen te zien in het moerasland vlak achter het strand.
D2761:
We hebben in een relaxte sfeer op de rotsen die als een scherpe punt ver in zee
staken, en waar ook de dagobe van dia
D2759 staat, de ondergaande zon gezien met prachtige wolkenluchten
en veel hoog opspattend zeewater.